Overheid kijkt weg van misstanden bij nieuwsmedia

De Nederlandse overheid geeft nieuwsmediabedrijven een voorkeursbehandeling die het mogelijk maakt dat freelance journalisten structureel worden onderbetaald. Dat zegt journalist Miro Lucassen in vakblad VillaMedia. 

In zijn opiniestuk laakt Lucassen het lakse overheidsbeleid ten aanzien van mediabedrijven. De journalist stelt dat de mediabedrijven feitelijk staatssteun krijgen. De coulante houding van de overheid ten aanzien van de arbeidsverhoudingen maakt het mogelijk dat de bedrijven flinke winsten kunnen afromen. De Belastingdienst kijkt weg van arbeidsverhoudingen die niet anders gezien kunnen worden dan als verkapte dienstverbanden. Elke vorm van tariefonderhandeling tussen de freelancer en de opdrachtgever wordt in de kiem gesmoord. Mediabedrijven houden zo een fortuin aan sociale premies in eigen zak. Uitbuiting van zzp-ers op nieuwsredacties is meer regel dan uitzondering.

Freelance journalisten worden zwaar onderbetaald.

Freelance journalisten worden zwaar onderbetaald. ©Flo Dahm / Pexels

Nieuwsproletariaat

Lucassen spreekt van het ontstaan van een ‘nieuwsproletariaat’ binnen de nieuwsbedrijven. “Tegenover de schrale beloning van freelance journalisten staan mooie winsten van mediabedrijven en bovenmodale salarissen voor journalisten in vaste dienst. Kranten mogen het volgens de oplagecijfers en advertentie-inkomsten zwaar hebben, hun uitgevers en hoofdredacties weten die pijn bekwaam af te wentelen op andere belanghebbenden.”

De misstanden die Lucassen beschrijft, hebben ook de aandacht van andere journalisten. Zo onderzoekt freelancejournalist Nick Kivits (o.a. Villamedia) al twee jaar de freelancevoorwaarden van verschillende journalistieke werkgevers. De journalist publiceert de voorwaarden op de website Freelancevoorwaarden.nl.

Freelance journalisten

Kivits pluist de contracten uit die freelance journalisten moeten tekenen wanneer ze bij nieuws- of productiebedrijven aan het werk gaan. Hij doet dat vooral om collega’s meer inzicht te geven in wat ze precies tekenen. Opmerkelijk is dat freelancers geregeld afstand moeten doen van de auteursrechten over hun werk. Ook is er vaak nauwelijks of geen ruimte voor de opdrachtnemer om tarieven uit te onderhandelen.

Zie ook:

Miro Lucassen: ‘Onderbetaalde nieuwsarbeiders’

VillaMedia: ‘Mede mogelijk gemaakt door de overheid’

VillaMedia: Kivits keert freelancevoorwaarden om